image

Δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4842/2021"Ταχεία πολιτική δίκη, προσαρμογή των διατάξεων της πολιτικής δικονομίας για την ψηφιοποίηση της πολιτικής δικαιοσύνης, άλλες τροποποιήσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και λοιπές επείγουσες διατάξεις", ο οποίος τίθεται σε εφαρμογή από 1-1-2022. Με το νέο τροποποιημένο ΚΠολΔικ καθιερώνονται βασικές αλλαγές στην απονομή της πολιτικής δικαιοσύνης, εκ των οποίων οι σημαντικότερες είναι οι κάτωθι.
Εισάγεται ο θεσμός της πιλοτικής δίκης στον Άρειο Πάγο (20Α ΚΠολΔ), με τον οποίο επιδιώκεται η οριστική επίλυση νομικών ζητημάτων, έτσι ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία της απονομής της πολιτικής δικαιοσύνης και να ενισχυθεί η ασφάλεια δικαίου ακολουθώντας τα πρότυπα της πιλοτικής δίκης στην διοικητική δικαιοσύνη.  
Σε περίπτωση εύλογης αμφιβολίας, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων,  για την έκβαση της δίκης (179ΚΠολΔ), δίνεται στο δικαστήριο η δυνατότητα να συμψηφίσει μεταξύ των διαδίκων ένα μέρος των εξόδων. Έτσι, μπορούν να μετριαστούν οι οικονομικές συνέπειες της ήττας ενός διαδίκου που καταχρηστικά δεν κινήθηκε δικαστικά, αφού η ήττα του δεν ήταν εμφανής από την αρχή.
Τροποποιείται το άρθρο 237 ΚΠολΔ και πλέον θα ισχύει νέα προθεσμία για τη κατάθεση προτάσεων στις υποθέσεις της Νέας Τακτικής Διαδικασίας. Ειδικότερα, οι προτάσεις θα πρέπει να κατατεθούν μέσα σε ενενήντα ημέρες από την λήξη της προθεσμίας των τριάντα ημερών για την επίδοση της αγωγής (215 παρ. 2 ΚΠολΔ). Η προθεσμία, λοιπόν, για την κατάθεση των προτάσεων αυξάνεται κατά είκοσι ημέρες σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα και συνδέεται με το αντικειμενικό γεγονός της παρέλευσης της προθεσμίας επίδοσης, συμβάλλοντας στην ισότητα των όπλων των διαδίκων.
Καταργείται η δυνατότητα επανάληψης της συζήτησης για διενέργεια πραγματογνωμοσύνης, αυτοψίας και εξέτασης διαδίκων, τόσο στην τακτική όσο και στις ειδικές διαδικασίες (254ΚΠολΔ).
Εισάγονται αλλάγες και στον χώρο των Ενόρκων Βεβαιώσεων:  - Διευρύνονται τα όργανα λήψης ενόρκων βεβαιώσεων, καθώς σε αυτά  εντάσσονται και οι δικηγόροι (421 ΚΠολΔ),   - σε κάθε βαθμό δικαιοδοσίας, μειώνεται ο αριθμός των ενόρκων βεβαιώσεων που μπορεί να λάβει κάθε διάδικος σε τρεις και δύο για την αντίκρουση και   - διευκρινίζεται η παράβαση ποιων διατάξεων οδηγεί στο να μην λαμβάνεται υπόψη η ένορκη βεβαίωση ούτε για την εξαγωγή δικαστικών τεκμηρίων, με αποτέλεσμα οι λοιπές παραβάσεις να μην στερούν την δυνατότητα να ληφθεί αυτή υπόψη ως δικαστικό τεκμήριο, εφόσον δεν συντρέχει δικονομική βλάβη του αντιδίκου.
Αλλάζει ο τρόπος άσκησης και συζήτησης των αγωγών στην Διαδικασία των Μικροδιαφορών (468 και 469 ΚΠολΔ). Ειδικότερα, η αγωγή κατατίθεται στη γραμματεία του Ειρηνοδικείου και επιδίδεται στον εναγόμενο μέσα σε προθεσμία δέκα (10) ημερών από την κατάθεσή της. Εντός είκοσι ημερών από την λήξη της προθεσμίας για επίδοση, οι διάδικοι προσκομίζουν στο δικαστήριο τα αποδεικτικά τους μέσα κι ο εναγόμενος υποβάλλει εγγράφως το υπόμνημα των ισχυρισμών του. Η υπόθεση συζητείται με την παρουσία των διαδίκων.
Στις Ειδικές Διαδικασίες δίνεται η δυνατότητα στους διαδίκους, με κοινή τους δήλωση, που υπογράφεται από τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους και κατατίθεται με τις προτάσεις το αργότερο ως την παραμονή της συγκεκριμένης δικασίμου, να μην παραστούν στη συζήτηση κατ` εφαρμογή του άρθρου 242 ΚΠολΔ. Εξαίρεση αποτελούν οι γαμικές διαφορές.
Αλλαγές εντοπίζονται και στον χώρο των Ασφαλιστικών Μέτρων. Από τη νέα διατύπωση της διάταξης 683 παρ. 2 ΚΠολΔ δεν προκύπτει πως τα Ειρηνοδικεία θα είναι αποκλειστικά αρμόδια για όλες τις υποθέσεις προσημειώσεων (συναινετικές και κατ’ αντιδικία), συντρεχούσης της αρμοδιότητας του δικαστηρίου της κύριας δίκης (άρθρο  682 παρ.2 ΚΠολΔ). Συνεπώς, οι προσημειώσεις, συναινετικές και κατ’ αντιδικία, υπάγονται στην αρμοδιότητα είτε του Ειρηνοδικείου είτε του Μονομελούς Πρωτοδικείου. Επίσης, στο 683 παρ. 5 ορίζεται πως όταν το δικαστήριο που δικάζει αίτηση ασφαλιστικών μέτρων δεν είναι αρμόδιο, καθ`ύλην ή κατά τόπο, απορρίπτει την αίτηση, ενώ πριν την ψήφιση του ν.4842/2021 η υπόθεση παραπεμπόταν στο αρμόδιο δικαστήριο, στο οποίο επανερχόταν με κλήση. Σημαντική είναι και η νέα πρόβλεψη του αρ. 690 παρ. 3 ΚΠολΔ, όπου διευκρινίζεται πως η συζήτηση για την εγγραφή συναινετικής προσημείωσης ή ανάκλησης συναινετικής προσημείωσης διεξάγεται εγγράφως, κατά παρέκκλιση της παρ. 2 του άρθρου 115 και οι διάδικοι μπορούν να παραστούν με δήλωση, σύμφωνα με τηνπαρ. 2 του άρθρου 242.
Θεσπίζεται η υποχρέωση άσκησης αγωγής για την κύρια υπόθεση σε κάθε περίπτωση προσωρινής ρύθμισης της κατάστασης, κατ’ αρθ 731 και 732 ΚΠολΔ μέσα σε εξήντα ημέρες από τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης. Με την άπρακτη παρέλευση αυτής της προθεσμίας, η απόφαση που διατάσσει τα ασφαλιστικά μέτρα παύει αυτοδικαίως να ισχύει.
Όσον αφορά την διαδικασία της Αναγκαστικής Εκτέλεσης ισχύουν τα κάτωθι. Με το 937 ΚΠολΔ επανέρχονται όλα τα ένδικα μέσα (πλην της ανακοπής ερημοδικίας) ανεξαρτήτως εκτελεστού τίτλου, στον οποίο στηρίζεται η αναγκαστική εκτέλεση. Ωστόσο, η προθεσμία και η άσκηση του ενδίκου μέσου δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της απόφασης. Σύμφωνα με το 938 ΚΠολΔ επαναφέρεται η δυνατότητα αναστολής εκτέλεσης, με εξαίρεση την κατάσχεση ακινήτων στην έμμεση εκτέλεση και στα υποκείμενα σε φθορά κινητά. Στην έμμεση εκτέλεση σε ακίνητα η δυνατότητα αναστολής παραμένει μόνο από το δικαστήριο του ενδίκου μέσου, όπως προέβλεπε και ο Ν. 4335/2015. Πλέον, με το άρθρο 950 παρ. 2 ΚΠολΔ η απειλή των ποινών της χρηματικής ποινής και της προσωρινής κράτησης μπορεί να διατάσσεται και αυτεπαγγέλτως, ενώ παρέχεται και η δυνατότητα επιβολής των ως άνω ποινών για κάθε ξεχωριστή παράβαση. Αλλάζουν τα εξαιρούμενα από την κατάσχεση κινητά πράγματα 953 παρ. 3 ΚΠολΔ.


Βλέπε τον ν.4842/2021 εδώ.