Κατατέθηκε πριν λίγες ημέρες στην Βουλή το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα, του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και λοιπές επείγουσες διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης» με το οποίο επιχειρείται πληθώρα αλλαγών σε σύντομο χρονικό διάστημα, καθώς οι νέοι ΠΚ και ΚΠΔ δεν έχουν συμπληρώσει ακόμη δύο χρόνια ζωής.
Όσον αφορά τον ΠΚ οι προτεινόμενες αλλαγές έχουν ως εξής:
Γενικό Μέρος
- Επαναφορά της απρόσφορης απόπειρας, ως περίπτωση απόπειρας που τιμωρείται από τον νόμο (43ΠΚ)
- Εκ νέου προσδιορισμός των πλαισίων της μειωμένης ποινής με τροποποίηση του 83ΠΚ προκειμένου να επιλυθεί σειρά ζητημάτων που για δεκαετίας ταλάνιζαν την θεωρία και την νομολογία
- Πρόβλεψη συνεπειών για την πλημμελή εκτέλεση της παροχής κοινωφελούς εργασίας
- Πρόβλεψη της αφαίρεσης του χρόνου κράτησης και στην περίπτωση που επιβάλλεται μόνο η ποινή της παροχής κοινωφελούς εργασίας
- Μείωση της ανώτατης διάρκειας της κοινωφελούς εργασίας, σε περίπτωση μετατροπής της ποινής φυλάκισης (έως τρία έτη) σε κοινωφελή εργασία
- Επανακαθορισμός των λόγων δικαστικής άφεσης της ποινής καθώς και των όρων έκτισης της ποινής στην κατοικία του καταδικασθέντος
- Αυστηροποίηση των προϋποθέσεων της υφ΄ όρων απόλυσης κρατουμένων, καθώς για να απολυθεί υπό όρο κάποιος που καταδικάστηκε σε πρόσκαιρη κάθειρξη για μια σειρά εγκλημάτων (εγκλήματα του νόμου περί ναρκωτικών, εγκληματική οργάνωση, τρομοκρατικές πράξεις, εσχάτη προδοσία, ανθρωποκτονία, ληστεία, εμπρησμός, εμπρησμός σε δάση, εκβίαση, βιασμό ανηλίκου, εμπορία ανθρώπων, αρπαγή ανηλίκου και όλα τα κατά της γενετήσιας ελευθερίας εγκλήματα) θα πρέπει: α) να εκτίσει με ευεργετικό υπολογισμό τα 4/5 της ποινής και β) να παραμείνει πραγματικά στο σωφρονιστικό κατάστημα για τα 3/5 της ποινής, ενώ αν για τα εγκλήματα αυτά προβλέπεται ισόβια κάθειρξη θα πρέπει ο δράστης να μείνει στην φυλακή για 18 χρόνια τουλάχιστον
- Η παραγραφή των εγκλημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας των ανηλίκων θα ξεκινά έναν χρόνο μετά την ενηλικίωση εφόσον πρόκειται για πλημμέλημα και τρία έτη μετά την ενηλικίωση εφόσον πρόκειται για κακούργημα.
- Επαναφορά της αντιμετώπισης των νεαρών ενηλίκων (133 ΠΚ) στο προ του 2019 νομικό καθεστώς
Ειδικό Μέρος
- Η διασπορά ψευδών ειδήσεων (191ΠΚ) καθίσταται εκ νέου έγκλημα αφηρημένης διακινδύνευσης και μάλιστα αυστηρότερο από ότι ήταν πριν το 2019, με απαλοιφή των τομέων του τουρισμού και των διεθνών σχέσεων και εισαγωγή στην θέση τους του τομέα της δημόσιας υγείας, με αποτέλεσμα να ελλοχεύει ο κίνδυνος ποινικοποίησης του φρονήματος και των επιστημονικών θέσεων
- Διεύρυνση της έννοιας των πολιτικών προσώπων για τα εγκλήματα της δωροληψίας και της δωροδοκίας και κατάργηση του θεσμού της έμπρακτης μετάνοιας για τη δωροδοκία δικαστή
- Εκ νέου τυποποίηση των κοινώς επικίνδυνων εγκλημάτων ως εγκλήματα δυνητικής κι αφηρημένης διακινδύνευσης
- Πρόβλεψη της ισόβιας κάθειρξης ως μοναδικής απειλούμενης ποινής για τα εγκλήματα της εσχάτης προδοσίας, της ανθρωποκτονίας, του ομαδικού βιασμού και της θανατηφόρας ληστείας
- Μετατροπή του εμπρησμού δάσους από πλημμέλημα σε κακούργημα
- Η επαπειλούμενη ποινή για την πρόκληση βαριάς σωματικής βλάβης γίνεται πιο αυστηρή, ενώ παράλληλα η τέλεση σωματικής βλάβης σε βάρος υπαλλήλου κατά την εκτέλεση της εργασίας ή στο πλαίσιο της εργασίας του θα συνιστά πλέον επιβαρυντική περίσταση
- Η επαπειλούμενη ποινή για το αδίκημα της εμπορίας ανθρώπων γίνεται αυστηρότερη
- Η προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας που λαμβάνει χώρα στο εργασιακό περιβάλλον θα διώκεται αυτεπάγγελτα και θα τιμωρείται πλέον μόνο με φυλάκιση
- Ο βιασμός σε βάρος ανηλίκου θα επισύρει την ποινή της ισόβιας κάθειρξης και η αποπλάνηση ανηλίκων θα τιμωρείται στην βασική της μορφή ως κακούργημα
- Αυτεπάγγελτη δίωξη της προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειας ανηλίκου (ατόμου μεταξύ 12-18 χρόνων)
- Η κλοπή με διάρρηξη δεν θα αποτελεί πλέον επιβαρυντική περίσταση, παραβλέποντας τόσο το γεγονός της αυξημένης κοινωνικής απαξίας που έχει η διάρρηξη ως τρόπος θραύσης της ξένης ιδιοκτησίας, όσο και της ιδιαίτερης εχθρότητας του δράστη προς το έννομο αγαθό
- Η κατ΄ επάγγελμα τοκογλυφία ανάγεται σε κακούργημα
Όσον αφορά τον ΚΠΔ οι προτεινόμενες αλλαγές έχουν ως εξής:
- Πρόβλεψη της εκδίκασης κατά προτεραιότητα όλων των υποθέσεων που αφορούν σε εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και της οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής
- Εκ νέου ρύθμιση της εκκρεμοδικίας (57 παρ.3 ΚΠΔ)
- Τροποποίηση της διάταξης που αναφέρεται σε πρόσωπα ιδιάζουσας δωσιδικίας (111 παρ. 6 ΚΠΔ)
- Επαναφορά της εκ πλαγίου παράβασης ως λόγου έφεσης κατά βουλεύματος (478 ΚΠΔ)
- Επανακαθορισμός του τρόπου εξέτασης των θυμάτων
- Εισαγωγή ρυθμίσεων για την επιτάχυνση της ποινικής δίκης και την αποτελεσματική προστασία των διαδίκων και των εμπλεκόμενων μερών
