Νόμο του κράτους αποτελεί ο ν.5090/2024 (ΦΕΚ Α΄ 30/23-02-2024) που φέρνει πληθώρα αλλαγών στο Ποινικό Δίκαιο και δη στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και οι οποίες θα τεθούν σε ισχύ από την 01/05/2024 με εξαίρεση τα νέα άρθρα 238Α, 283 παρ. 1, 284 παρ. 3 και 288 παρ. 1 ΚΠΔ που αρχίζει από την 1η Ιουλίου 2024 και τα νέα άρθρα 53 παρ. 1 και 309 παρ. 1 ΚΠΔ που αρχίζει από τη δημοσίευση στο ΦΕΚ.

Από τις σημαντικότερες αλλαγές είναι:

• Η αίτηση εξαίρεσης πρέπει να συνοδεύεται από παράβολο 100€ υπέρ ΤΑΧΔΙΚ (17§5 ΚΠΔ)
• Αυξάνεται το ποσό του παραβόλου και πλέον θα είναι 350€ υπέρ ΤΑΧΔΙΚ σε περίπτωση προσφυγής (52§2 και 322§2 ΚΠΔ)
• Επανέρχεται το παράβολο των 100€ υπέρ ΤΑΧΔΙΚ για την υποβολή έγκλησης ενώπιον οποιασδήποτε αρμόδιας αρχής για τα απολύτως κατ’ έγκληση διωκόμενα εγκλήματα (53§1 ΚΠΔ)
• Καταργείται το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων και οι αρμοδιότητές του μεταφέρονται στο Τριμελές Εφετείο κακουργημάτων που δικάζει ως δευτεροβάθμιο με διαφορετική σύνθεση
• Διευρύνονται σημαντικά οι αρμοδιότητες εκδίκασης του Μονομελούς Εφετείου Κακουργημάτων (110 ΚΠΔ), συμπεριλαμβανομένων και των πλημμελημάτων ατόμων ειδικής δωσιδικίας που αποσπώνται από το Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων
• Διευρύνεται η αρμοδιότητα του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου, αφού πλέον θα δικάζει όλα τα πλημμελήματα των ειδικών ποινικών νόμων και τα περισσότερα του ΠΚ (115ΚΠΔ)
• Αστυνομικοί και λοιποί προανακριτικοί υπάλληλοι που έχουν καταθέσει στην προδικασία, δεν καλούνται στο ακροατήριο αλλά αναγιγνώσκονται οι καταθέσεις τους (215§2ΚΠΔ)
• Προβλέπεται η εξέταση προσώπων με τεχνολογικά μέσα (238^Α ΚΠΔ)
• Εισάγονται αλλαγές στον θεσμό της ποινικής διαπραγμάτευσης (303ΚΠΔ)
• Καταργείται η έκδοση βουλεύματος και η δίκη αρχίζει με απευθείας κλήση, αφού με την ολοκλήρωση της ανάκρισης μιας υπόθεσης, η δικογραφία υποβάλλεται από τον εισαγγελέα πλημμελειοδικών στον εισαγγελέα εφετών, ο οποίος, αν κρίνει ότι προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για την παραπομπή της υπόθεσης στο ακροατήριο και ότι δεν χρειάζεται να συμπληρωθεί η ανάκριση, προτείνει στον πρόεδρο εφετών να εισαχθεί η υπόθεση, μαζί με τα τυχόν ήσσονος βαρύτητας συναφή εγκλήματα, απευθείας στο ακροατήριο (309ΚΠΔ)
• Αλλάζει το πλαίσιο της προστασίας μαρτύρων
• Καθίσταται υποχρεωτικός ο διορισμός συνηγόρου στα εγκλήματα αρμοδιότητας Τριμελούς Πλημμελειοδικείου (340§1 ΚΠΔ)
• Αίτημα αναβολής που αφορά τον συνήγορο υποβάλλεται άπαξ και συνοδεύεται από παράβολο υπέρ ΤΑΧΔΙΚ (349§2^Α ΚΠΔ)
• Περιορίζονται δραστικά οι αρμοδιότητες των ενόρκων στις συνθέσεις των ΜΟΔ (404ΚΠΔ)
• Αυξάνονται κατά πολύ τα όρια του εκκλητού των καταδικαστικών αποφάσεων (489ΚΠΔ)
• Τίθενται πλαίσια τιμών για το ύψος των εξόδων της δίκης στην οποία καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος (577ΚΠΔ)